మొట్టమొదటి సారిగా చూసింది, బహుశ రెండవ తరగతిలో.  అమ్మాయి ఎర్రగా, సన్నగా ఉంటుంది.  చేతులు కూడా పొడవు.  వాటి చివర వేళ్ళు కూడ. ఒత్తైన నల్లటి జుట్టు.  నూనేతో నిగనిగలాడుతుండే పొడుగాటి జడ.  తురిమిన పూలు. నుదుట ఎర్రని తిలకం.  శుభ్రంగా ఉండేది.  తమ్ముడి పేరు మారుతి.  అతను అక్కలాగానే ఉండేవాడు.  ఆరోగ్యంగా, శుభ్రంగా.  చక్కగా ఉతుక్కున్న బట్టలు వేసుకుని వచ్చేవారిద్దరు.  భుజానికి ఖాకి గుడ్డతో ఒక సంచి.  నేల మీద చెక్క పీటలు, వాటిముందు కొంచెం ఎత్తైన బల్లలు.  పుస్తకం పెట్టుకుని, చదవుకోవడానికి గాని, రాసుకోవడానికి గాని అనువుగా ఉండేవి.  ఆ నాలుగు కాళ్ళ (కోళ్ళూ) బల్లక్రింద పుస్తకాల సంచి పెట్టుకునేవారందరు. ఒకొక్క బల్లకి ఇద్దరు లేదా ముగ్గురు విద్యారులు సరిపొయ్యేలాగా వాటిని తయారు చేసారు.  పాకలో తరగతి.

"ఆపు", అంటు మాస్తారు గద్దించారు.  ఎవరిని గద్దిస్తున్నారా అని తలతిప్పిచూస్తే, మారుతి అక్క, అలా నిశ్చేశ్టురాలై పొయి చూస్తోంది ఆయన వైపు.  ఎడం చెయ్యి చూపుడు వేలు ముక్కుదగ్గిరుంది. కుడి చేతిలో పెన్సిలు ముక్క, నోటు పుస్తకం మీద.  "ఎన్ని సార్లు చెప్పాలి నీకు. నువ్వు క్లాసుకి రావొద్దు.  రేపు మీ అమ్మని తీసుకుని రా", అంటూ బోర్డు వైపు తిరిగి మళ్ళీ పాఠం చెప్పడంలో మునిగిపొయ్యారు.  సరే, ఇక ఈవిడగారు ముక్కెగరెస్తూ కడవళ్ళ కొద్ది కన్నీరు కార్చుకుంటూ కూర్చుంది. బెల్ల్ మోగింది, మాస్తారు ఆ అమ్మాయి వైపు ఒక చూపు చూసి వెళ్ళి పొయ్యారు. పక్కనే కూర్చుని ఉన్న సుధని ఆడిగితే, ముఖాన్ని వికృతంగా పెట్టుకుని చెప్పింది, "అది, ముక్కులోంచి తీసుకుని తింటుంది. సారు, చాలా సార్లు చెప్పారు.  కాని అది ఎవిటో, చీ యాక్, ముక్కులోంచి తీసుకుని తింటుంటుంది".

ముక్కు ముందరి భాగంలో ఉన్న ఆ ఎండిన చీమిడి చెక్కుని బయటకు లాగడానికి చూపుడు వేలు సరిపోతుంది. కాని పోడుగైన నాసికలోపల, ఆ సొరంగం లోలొపలికి చూపుడు వేలు చాలదు.  అప్పుడు చిటికిన వేలు బాగా పని చేస్తుంది.  చిటికిన వేలు గోరు చిన్నదైతే అది కూడా పని చెయ్యదు.  గోరు కొంచెం పొడుగ్గా ఉండాలి.  గోరుని కాస్త పెంచుకుంటే, జాగ్రత్తగా గీక్కుని, బయటకి, ఆ గోరుతో లాగొచ్చు.  వేలు చివర గోరుకి అది అంటుకుని వస్తుంది.  అప్పుడు నింపాదిగా, దాని రూపు రేఖలు చూడవచ్చు.  పచ్చగా ఉందా, తెల్లగా ఉందా, ఎండి పోయిందా?  కళ్లముందు పెట్టుకుని చూస్తే కనపడదు.  ఆ ఎండిన చీమిడి చెక్కుని వెలుతురున్నవెంపుకి తిప్పాలి.  ఒకొక్కసారి ఒక కన్ను మూసి, మరొక కన్నుతో చూడాలి. అంటే కుడి కన్నుతో చూసేటట్టైతే, ఎడం కన్ను మూసుకోవాలి.  ఎడం కన్ను వాటం ఐతే, కుడి కన్ను మూసుకోవాలి.  అలా చూస్తే, ఎకాగ్రత కుదురుతుంది.  చూపులో తీక్షణతని బట్టి పరిశోధానాంశానికి న్యాయం జరుగుద్ది. వీధి గుమ్మం దగ్గిరో, ఎండ పడుతున్న కిటికిదగ్గిర, ఆవెలుగులో ఐతే దాని రూపు రేఖలు భూతద్దం లేకుండానే చూడవచ్చు.  చత్వారం ఉన్న వారు కళ్ళజోడు తప్పకుండా వాడాలి.

ఆరోగ్యంగా ఉన్నవారి వేలు ఎర్రగా ఉంటుంది.  వారి గోరు కూడా ఆరోగ్యంగా కనపడుతుంది.  కొందరి గోరు అటు తెలుపు ఇటు ఎరుపు కాకుండా కనపడుతుంటాయి.  ఆ  గోరు చివర ఉన్న ఆ ఎండిన చీమిడి చెక్కు ఆటువంటి పరిస్థితులలో సరిగ్గా అవుపడదు.  అప్పుడు దానిని ఆ సూర్యరశ్మికి ఎదురుగా పెట్టుకుని చూస్తే గోటి రంగు, వేలి రంగు నేపధ్యంలొ ఈ ఎండిన చీమిడి చెక్కుని మరికాస్త వివరంగా పరిశీలించవచ్చు.  తెల్ల రంగు నేపధ్యం ( బాక్‌గ్రవుండ్‌) లో ఉన్నప్పుడు సరిగ్గా కనపడదు.  కాబట్టి ఆ చీమిడి చెక్కులోని ఒక అల్లిక జిగి బిగి గాని, దాని మీద ఉన్న కొండల వరుస (ridges అందామా, టెక్స్‌చర్ అందామా?), ఎత్తు పల్లాలు సరిగ్గా కనపడవు.  అప్పుడు మనం అసంతృప్తిగానే, కొంచెం జిగటగా ఉంటే, ఏది ఆ చీమిడి చెక్కుకి కొంచెం జిగట అంటి ఉంటే, ఆ కిటికి రెక్క అంచుకో, గోడకో గట్టిగా రాసేస్తే దానికి అంటుకుకిపోద్ది.  దానితో దానిని మరిచిపోవాలి. కాకపోతే, నోటికి దగ్గిరగా తెచ్చుకుని, పెదవులని సున్నాలాగా వొంచి, "ఉఫ్" మని ఘట్టిగా ఊదాలి.  ఆప్పుడు అది ఎగిరిపోతుంది.  ఇప్పుడు తాపీగా రెండో నాసిక ద్వారాన్ని పరిశోధించవచ్చు.  అది మరో రంధ్రం.  ఐనా మనం చూడాల్సింది చీమిడ్ని కాని, నాసిక రంధ్రాన్వేషన కాదు కదా. సరే అది తరువాత చూడవచ్చు.

ఇక ఈ చీమిడి చెక్కు ఎలా ఉంటుందో చూద్దాం.  ఒకచోట అది పలుచగా ఉంటుంది, మరొక చోట మందంగా ఉంటుంది కదా.  మరి అది ఎలా తెలుస్తుంది?  అనుభవం మిత్రమా! అనుభవం.  చూపుడు వేలుకి అతుకున్న దానిని బొటన వేలుకి ఆనేలా తగిలించి (ఆంగ్లంలో OK గాను, మన నాయుడు బాబు గారు వాడే సంజ్ఞ కి మరో ప్రత్యామ్నాయ సంకేతం) ఆ రెంటి వ్రేళ్ళ మధ్య దూరాన్ని, జాగ్రత్త్తగా, అతి జాగ్రత్తగా, నెంపాదిగా, నెమ్మదిగా పెంచితే, అది ఒక దారం లాగా సాగుతుంది.  సాలీడు విసర్జిస్తుంది చూసారు దారం లాగా, అలాగన్నమాట.  కాని సాలీడు దారం ఉక్కు కన్నా శక్తిమం (వం?)త మైనది శాస్త్రజ్ఞులు తేల్చేసారు లెండి.  మరి చిక్కగా ఉంటే ఆ దారం లావుగా కనపడుద్ది.  అదే కుంచెం పలచగా ఉంటే సన్నగా, తీగలాగ సాగుద్ది.  ఆ చీమిడి యొక్క సాంద్రత ( దీనిని density అంటారో మరి viscosity అంటారో తెలుగు/ ఆంగ్లం బాగా తెలిసిన పండితులు చెప్పాలి) బట్టి తీగలాగసాగే దాని గుణం కనపడుతుంది.

ఈ చీమిడిలో రకాలు కూడా ఉంటాయి.  ఎండాకాలంలో జలుబు చేసినప్పుడు వచ్చే చీమిడి వేరు.  వానా కాలం వర్షా కాలం ముక్కులో ఏర్పడే చీమిడి వేరు.   అప్పుడు అది సాధారణంగా పచ్చగా ( పసుపు రంగు కాదు, అలాగని చిలకాకుపచ్చ రంగు కాదు , (ఇంగ్లిష్‌లో థిక్ గ్రీన్ అని అంటారులెండి) ఔపడుద్ది.  ఒకొక్కసారి ఈ చిమిడి మింగేస్తాం మనం.  ఎందుకంటే, ఊసెయ్యలేని పరిస్థితి.  ఏ సి కారు. ఆ డొర్ తీయ్యడం రాదు.  లేదు అది మంచి ట్రాఫిక్‌లో వెడుతూ ఉంటుంది.  తలుపు తీస్తే అవతలి వాడికి తగులుతుందేమో.  లేదు ఒక వేళ ఊస్తే, మన కారుమీదే పడితే, ఆ వాహాన చోదకుడు మనల్ని ఏమనుకుంటాడో అన్న భయం అందుకని ఉయ్యరు కొంతమంది.  సరే ఇక ఊసినప్పూడు, ఒక ముద్దలాగ పడుతుంది. ముద్ద గట్టిగా ఉండదండి.  ఊదితే అది కదులుతుంది.  మీకు ఎలా వివరించాలి.  ఆ!   బ్రేడ్‌కి రాసుకుని తింటాం - జామ్ ఉంది చూసారా.  అలానే, మార్మ‌లేడ్ అని ఉంటుంది అండి.  అది అలాగే ఉంటుంది.  లేత పాకం కాదు, ముదురు పాకం కాదు. కలిసే ఉంటుంది కాని చేతికి అంటుకోదు.  ఆ మార్మలేడ్ కూడా అంతే.  స్పూన్‌కి కాని కత్తికి కాని అంటుకోదు.  ఈ చీమిడి కూడా అంతే.   కదిలిస్తే పై పొర ఒక అల లగా కదులుతుంది.

ముక్కులు ఎండిపోతే, ఉంగరం లేదా చూపుడు వేలుని తడి చేసి, ముక్కులోపలికి చివరికంటా తోసి, తిప్పేన లాగా పూర్తిగా (క్లాక్‌వైజుగాను, ఆంటీక్లాక్‌వైజుగాను తిప్పాలి) తిప్పితే, ఎండిపోయిన ఆ చీమిడి తడికి నాని, గోరుకి, వ్రేలికి మధ్య ఇరుక్కున్నప్పుడు బయటకు లాగడం అన్న కళ మీకు అభ్యాసం మీద ఏర్పడుతుంది.

కనుబొమలమధ్య కనబడి కనబడకుండా, పెట్టుకునే స్టికర్ బొట్టు పరిమాణం నుంచి, సగటున కనీసం ఒక చదరపు సెంటీ మీటరు వెడల్పున ఈ చీమిడి చెక్కుల సైజు లుంటాయి.  పొగ త్రాగేవాడిదైతే, కొంచెం నల్లగా, రేగడి మట్టి (అంటే డార్క్ బ్రవున్) రంగులో ఉండుద్ది.  పాపం ఆ మొగవాళ్ళ అవస్థ చూడాలి.  ఈ చీమిడి ఎండిపోతుందా, పోతూ పోతూ అది ముక్కులోని వెంట్రుకలని గట్టిగా పట్టుకుని మరి ఎండి పోతుంది.  అలా ఎండి పోయిన ఆ ముక్కని లాగేటప్పడికి తలప్రాణాలు తోకకి వస్తాయి.  వెంట్రుకని లాగితే నొప్పి.  ఆ బాధకి కళ్ళమ్మట నీళ్ళు తిరుగుతాయి.  కాని తప్పదుగా.  పాపం అప్పుడు వీళ్ళు  ఒక కత్తెరతో దానిని కత్తిరించడానికి ప్రయత్నిస్తారు.  కత్తిరించడానికి ఆ ఎండిన చీమిడి చెక్కు అడ్డం వస్తుంది.  వెంట్రుకని లాగ లేరు.  దానిని కత్తిరించనూలేరు.  ఎందుకు లేండి, ఆ వర్ణనాతీత బాధగురించి.  వారికి ఒక సలహా ఏవిటంటే, మీది కుడి చెయ్యి వాటం ఐతే, కుడిచేతి ఉంగరం వేలు, లేదు ఎడంచేతి వాటం ఐతే ఎడం చెయ్యి ఉంగరం వేలిని తడి చేసుకుని, ఆ ముక్కు లోపలికి ఆసుంటా దూర్చేసి, మెలితిప్పేస్తే అది మొత్తం ముక్కు లోపలి భాగాని తడిపేస్తుంది.  అప్పుడు సులువుగా ఆ మెత్తబడిన చీమిడిని, గోటితోనే లేక ఆ వేలి ఒత్తిడితో ముక్కు చూరుకి ఆనించి నెమ్మదిగానూ, నింపాదిగాను, అటూ ఇటూ నొక్కుతూ, లాగుతు, తోస్తు ముక్కు అంచుకు తీసుకుని రావచ్చు.  ఒకవేళ ఆ మనస్థితి లేకపోతే, రెండో రంధ్రాన్ని బొటన వేలు చూపుడు వేలు మధ్య పట్టుకుని, దానిని మూసేసి, కాస్త ఘట్టిగా చీదెస్తే అది తుపాకి నుండి వెలువడిన తూటాలాగ వెళ్లి అవతలి వారి బట్టలకి అంటుకుంటుంది, అంటే గురిచూడడంలో లోపం అన్నమాట.  ఇక వారు అది గమనిస్తే సరి, ఏడుపు ముఖం పెట్టి, పరిస్థిని మీకు తెలిసిన పద్ధతిలో  పరిష్కరించుకోవచ్చు,  లేకపొతే ఏమి తెలియనట్టు అక్కడి నుంచి జారుకోనూవచ్చు.

ముక్కులోనుండి వేలితో బయటికి లాగి దాన్ని నోట్లో కి పంపి, మునిపళ్ళమధ్య దానిని పట్టుకుని అది మందంగా ఉందా, సన్నగా ఉందా, పలచగా ఉందా అంటూ నాలిక స్పర్శ ద్వార తెలుసుకోవడం ఒక ప్రక్రియ.  అలా కాకుండా, నాలుకతో దాని రుచి ఎలాగుంటుంది అన్నది తెలుసుకోవడం మరొక ప్రక్రియ.  అవి మీరు తెలుపమంటే, మారుతి సోదరిని అడిగి,  ఆ వివరాలన్ని మరోక టపాలో పొందుపరచవచ్చు.

లేదు మన తోటి బ్లాగర్లు ఎవరన్నా ఇంకా వివరంగా నా ముక్కు, నా చీమిడి, నా అనుభవం గురించి రాస్తానంటే రాసుకోండి.  అది మీ బ్లాగు, మీ ముక్కు, మీ చీమిడి.

కాకి పిల్ల కాకి ముద్దు. అలాగే మీ చీమిడి మీ టేస్టు!